Verblijf in noodopvanglocaties is zeer schadelijk voor kinderen. Dat blijkt uit vele recente onderzoeken, onder andere door Werkgroep Kind in de azc, waar ook VluchtelingenWerk onderdeel van is. ‘De rechten van kinderen, zoals op onderwijs, zorg en veiligheid, worden met voeten getreden’, stelt Roswitha Weiler, senior beleidsmedewerker bij VluchtelingenWerk.
In Nederland verblijven ruim 23.000 mensen, waaronder ongeveer 4000 kinderen, in (crisis)- noodopvanglocaties. Vaak zijn dat grote zalen propvol (stapel)bedden, van elkaar gescheiden door hoogstens een kartonnen wandje of een gordijn. Een plafond of deur ontbreekt meestal. Er zijn zelfs locaties waar niet eens daglicht binnenkomt. Honderden bewoners delen dezelfde openbare toiletten en douches. En hoewel de termen ‘crisis’ en ‘nood’ impliceren dat een verblijf tijdelijk is, verblijven sommigen er al meer dan een jaar.
Rondpompen van kinderen
‘De noodopvang is onleefbaar voor kinderen’, begint Roswitha. ‘En de vele verhuizingen, of beter gezegd ‘het rondpompen van kinderen’ tussen de verschillende noodopvanglocaties, maakt het onmogelijk voor betrokken (zorg)professionals en leerkrachten om de kinderen bij te kunnen staan.’
Hoewel VluchtelingenWerk al jaren pleit voor minder verplaatsingen van vluchtelingen, nam dat aantal sinds de opening van noodopvanglocaties juist toe. Roswitha: ‘Dat komt mede doordat gymzalen en evenementenhallen na een poosje weer worden leeggeruimd voor andere activiteiten.’
Alle regie ontnomen
De gevluchte ouders willen het beste voor hun kinderen, maar voelen zich machteloos binnen de situatie zoals die is. ‘Je moet om alles vragen: eten voor je kinderen of schone lakens omdat je kind in bed heeft geplast. Alles is een gunst. Vluchtelingen worden vaak aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid, maar in noodopvanglocaties wordt hen alle regie over hun leven ontnomen.’
Aan de bel trekken
VluchtelingenWerk trekt voortdurend aan de bel in de Tweede Kamer. ‘We voeden politici met informatie en verhalen uit de praktijk, bijvoorbeeld over Time4You, en doen concrete voorstellen om de situatie te verbeteren. leidt deze belangenbehartiging tot Kamervragen of tot moties.’
In september vorig jaar spande VluchtelingenWerk zelfs een rechtszaak aan tegen de Staat om een humane asielopvang af te dwingen. ‘De rechter stelde ons in het gelijk, ook in onze eis om kinderen zo snel mogelijk te verplaatsen naar reguliere azc’s.’
Vreemd soort berusting
Het is dan ook onvoorstelbaar dat er toch nog steeds kinderen in noodopvanglocaties leven. ‘Er is een vreemd soort berusting neergedaald in het kabinet’, legt Roswitha uit. ‘“Ik zou het wel anders willen, maar ik kan het niet”, is steevast het antwoord van de verantwoordelijke (inmiddels demissionaire) staatssecretaris op al onze suggesties voor verbetering. Het buiten slapen van asielzoekers in Ter Apel zoals vorig jaar moet koste wat kost voorkomen worden. Daaraan is alles ondergeschikt: de kwaliteit van de opvang, de leerplicht van kinderen, toegang tot zorg.’ Over die gang van zaken is Roswitha duidelijk: ‘Het is schadelijk en absoluut onacceptabel.’
Steun Time4You
Vanuit het project Time4You houdt VluchtelingenWerk in verschillende (crisis)noodopvanglocaties regelmatig bijeenkomsten speciaal gericht op kinderen. Hier kunnen zij, tijdens een activiteit of spel, terecht met hun vragen en verhalen. Ook informeren wij hen op een manier die bij hen past over hun situatie. Steun Time4You zodat kinderen in de asielopvang zich gezien en gehoord voelen en daarmee hun zelfvertrouwen en controle terug te geven.
Velden met een * zijn verplicht. VluchtelingenWerk Nederland gaat zorgvuldig om met je privacy.